Zimno, ciepło, sucho, wilgotno. Jasne, że nie tylko takie warunki sprawiają, że nasza skóra staje się sucha, ale jednak.
Sucha skóra jest napięta, szorstka, możemy czuć pieczenie a nawet swędzenie, naskórek intensywnie się złuszcza.

Co jest przyczyną suchej skóry ? I czy da się coś z tym zrobić ?

Zacznijmy od początku. Pierwszego dnia Pan stworzył … No może jednak troszkę przyspieszymy ten wywód 🙂
Nasza skóra zawiera aż 20% zasobów wody organizmu, w tym 60-70% znajduje się w skórze właściwej. A od czego zależy ta ilość wody ?
Po pierwsze, co najważniejsze, zależy od ilości wody dostarczanej do organizmu. To zbyt banalne, ale często po prostu zapominamy o piciu wody. I tutaj mała dygresja – kawa niestety nie nawilża. Stan nawilżenia naszej skóry zależy następnie od migracji wody do głębszych warstw skóry oraz zdolności do jej zatrzymania w skórze.
A jakich mamy sprzymierzeńców w tej nierównej walce o nawilżenie ? Jakie mamy supermoce ?

Nasza tajna broń to płaszcz hydrolipidowy, następnie NMF, czyli naturalny czynnik nawilżający oraz sebum.
Płaszcz hydrolipidowy to wytwór naszego naskórka a dokładniej warstwy rogowej. Składa się z wody oraz tłuszczu jak: trójglicerydy, wolne kwasy tłuszczowe, woski, cholesterol, ceramidy, skwalen i tworzy rodzaj okluzyjnej bariery. Z kolei warstwa rogowa utrzymuje swoje nawilżenie na stałym poziomie 13% +/- 2% dzięki obecności NMF. W skład NMF wchodzą wolne aminokwasy, kwas pirolidowokarboksylowy, mocznik, mleczany, cukry: glukoza, fruktoza, mannoza, galaktoza i jony sodu, potasu, wapnia, magnezu, chloru.
Objawy suchości skóry obserwuje się, gdy zawartość wody w warstwie rogowej spadnie poniżej 10% co jest związane z nieprawidłowym metabolizmem lipidów powierzchniowych oraz obniżeniem całkowitej ilości lub poszczególnych frakcji NMF w obrębie warstwy rogowej. [1]

Co się dzieje wtedy z naszą skórą ?

Gdy zawartość wody w naskórku spada poniżej 10% wartości fizjologicznej, proces złuszczania ulega zahamowaniu i martwe komórki warstwy rogowej gromadzą się dając w dotyku efekt szorstkości.

Jak radzić sobie z suchą skórą ?

Nawilżenie – Regeneracja – Odbudowa warstwy lipidowej oraz złuszczanie naskórka.
Nawilżenie, ale również natłuszczanie skóry jest bardzo istotne, ponieważ okluzja cienką warstwą olejów, wosków tworzy na powierzchni naskórka warstwę nieprzepuszczalną dla wody, która próbuje odparować ze skóry. Dlatego tak istotne jest używanie kosmetyków olejowych typu serum, masło do ciała bezpośrednio na wilgotną skórę. Czyli, po kąpieli, gdy ciało jest jeszcze wilgotne smarujemy się olejkiem, musem do ciała, natomiast wilgotną, czystą twarz, po zastosowaniu toniku czy hydrolatu smarujemy serum olejowym.
Składnikiem regenerującym, kojącym i łagodzącym drobnych ran, spękań na wysuszonej skórze jest alantoina.Jest to humektant, czyli substancja silnie nawilżająca i utrzymująca wilgoć. Alantoinę stosuje się szeroko w różnych produktach do higieny osobistej dzięki jej właściwościom nawilżającym, przeciwzapalnym, łagodzącym podrażnienia i zmiękczającym skórę. Wykazuje łagodne działanie keratolityczne, ułatwiające gojenie się ran. Może również odgrywać rolę w tworzeniu i różnicowaniu tkanek, szczególnie w stymulowaniu rozwoju ziarniny i nabłonka [2].
Innym, bardzo popularnym humektantem jest gliceryna w stężeniu 2-10% oraz mocznik, kwas hialuronowy, mleczany, sorbitol, glikol propylenowy oraz hydroksykwasy.
Równie ważnym pojęciem są emolienty, które zmiękczają naskórek, tworzą warstwę okluzyjną, zabezpieczającą przed nadmierną utratą wody. Wśród emolientów tłustych wymieniamy oleje roślinne, masła, tłuszcze zwierzęce, w tym lanolinę, chociaż jest już również lanolina roślinna, wosk pszczeli.
Drugim znaczeniem wyżej wymienionych emolientów jest odbudowa bariery lipidowej naskórka, ponieważ zawierają niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), m.in. olej z nasion wiesiołka i ogórecznika lekarskiego.
Złuszczanie martwego naskórka to m.in. alfa-hydroksykwasy, np. kwas laktobionowy i/lub beta-hydroksykwasy, np. kwas salicylowy [3].

Na koniec wywodu wisienka na torcie.

Receptura na naturalną maseczkę dla suchej skóry:

• 1 szklanka płatków owsianych,
• 1/2 szklanki jogurtu naturalnego,
• 1 łyżka stołowa kwiatu rumianku,
• 1 łyżka stołowa kwiatu nagietka.

Płatki owsiane i kwiat nagietka zmielić. Następnie dodać pozostałe składniki i wymieszać. Maseczkę nałożyć na twarz i dekolt na około 20 minut po czym spłukać letnią wodą [4].

Mój wywód jest oczywiście wielkim skrótem myślowym i nie wyczerpuje wszelkich zagadnień suchej skóry, ma na celu jedynie przybliżyć podstawowe informacje. To pisałam ja, Marta, właścicielka suchej skóry po 40-tce.

Literatura:

1. Czarnecka-Operacz M. Sucha skóra jako aktualny problem kliniczny. Post Dermatol Alergol 2006; XXIII, 2: 49–56.
2. Paller A. An investigation into multifaceted mechanisms of action of allantoin in wound healing. J Am Acad Dermatol. 76 (6, Supplement 1) (2017) AB40
3. Jurzak M, Rudyk A. Składniki aktywne kosmetyków i dermokosmetyków stosowane w pielęgnacji skóry z atopowym zapaleniem. Oficyna Wydawnicza AFM 2012.
4. Zioła w medycynie Tom 2, Ilona Kaczmarczyk-Sedlak, Arkadiusz Ciołkowski, PZWL 2020 s. 115.